Saud kế vị cha làm quốc vương vào ngày 9 tháng 11 năm 1953.[2][14] Quốc vương Saud đăng cơ trong bầu không khí chính trị rất khác biệt so với thời của cha ông. Xét trên tầm quan trọng của các thách thức bên trong và bên ngoài mà Quốc vương Saud phải đối diện, cùng bối cảnh và tính chất quá trình rèn luyện của ông, thì các thống kê chứng tỏ rằng ông đã làm tốt trong việc đặt nền móng vững chắc và cung cấp hạ tầng và khuôn khổ thiết yếu cho hành trình để quốc gia đạt đến mục tiêu. Trong khi đó, ông không làm tổn hại hoặc để mất hình tượng đến vai trò chủ chốt của mình là người canh giữ hai thánh địa linh thiêng nhất của Hồi giáo. Nghiên cữu kỹ lưỡng cũng cho thấy rằng việc xử lý chi tiêu tài chính quốc gia trong giai đoạn này mặc dù không hoàn toàn phù hợp nếu xét theo tiêu chuẩn hiện đại, song thích hợp với truyền thống và mong muốn của cư dân trong nước, trong các xã hội bộ lạc và du mục. Quốc vương Saud có nhiều năm kinh nghiệm trong việc xử sự thành công với thần dân của mình, ông hiểu những gì họ cần, họ mong ước, những điều họ thích và không thích theo các truyền thống và các giá trị được họ quý trọng nhất.

Quốc vương Saud công bố lập Hội đồng Bộ trưởng mới trong bài phát biểu đầu tiên trong vai trò là Quốc vương.[15] Thời gian cai trị của cha ông được chú ý với các cuộc chinh phục quân sự, còn ông có ý định biến thời gian mình cai trị thành "một cuộc chiến với nghèo đói, ngu dốt và bệnh tật bằng cách áp dụng công bằng các mệnh lệnh của luật ‘Sharia’ linh thiêng đối với toàn bộ mọi người mà không có ngoại lệ, và lập ra một đội quân mạnh mẽ”. Ông tiến hành một nỗ lực chân thành trong suốt thời gian cai trị của mình, chính sách của chính phủ được lên kế hoạch và tiến hành nhằm hiện thực hoá các mục tiêu này trong thời gian ngắn nhất có thể, đây là nhiệm vụ không dễ dàng, đặc biệt là trong bối cảnh địa phương và khu vực.

Nhằm đối phó tương xứng với trách nhiệm trước các thử thách này, và tạo điều kiện hiện thực hoá chương trình của mình, ban đầu ông tăng gấp đôi số bộ trưởng lên mười người bằng việc thêm chức bộ trưởng về giáo dục, nông nghiệp, y tế, công thương, cộng với hai tổng cục trưởng về lao động-phát thanh và thanh tra công cộng vào năm 1955, các chức bộ trưởng có từ trước đó là ngoại giao, tài chính, nội vụ, quốc phòng, và thông tin.[16] Năm 1953, quyết định được tiến hành nhằm chuyển hai bộ từ Jeddah về thủ đô chính thức Riyadh. Việc này dẫn đến yêu cầu xây dựng các toà nhà mới phù hợp và cung cấp nhà ở đầy đủ cho các nhân viên. Việc này là dấu hiệu khởi đầu quá trình hiện đại hoá và phát triển Riyadh. Hoàng tử Faisal là em trai của Saud, được chỉ định làm người kế vị, và được bổ nhiệm làm thủ tướng song vẫn giữ chức cũ là Bộ trưởng Ngoại giao. Một kế hoạch 5 năm được bắt đầu theo phát biểu của nội các đầu tiên dưới thời Quốc vương Saud vào năm 1954. Đến năm 1957, Quốc vương Saud cũng thành lập "Đại học Quốc vương Saud" tại Riyadh.

Ngoại giao

Quốc vương Saud giữ một vai trò vô cùng quan trọng ở cấp độ khu vực, thế giới Ả Rập, Hồi giáo và quốc tế.[17] Vị thế nổi bật của ông trong thế giới Hồi giáo và cá tính mạnh khiến cho ông có được thành công trong nhiều nỗ lực nhằm tăng cường và củng cố các mối quan hệ. Ông khởi đầu chuyến thăm thế giới của mình sau khi hoàn thành chuyến thăm đến các vùng trong nước. Ông khởi đầu hành trình vào năm 1954 tại Ai Cập, sau đó là Kuwait, Bahrain, Jordan, Yemen và Pakistan.Ông tuyên bố rằng mục đích duy nhất của ông là "thống nhất người Hồi giáo khắp thế giới" thành một thực thể mạnh mẽ. Quốc vương Saud tin vào một chính sách không liên kết, ông thảo luận kỹ lưỡng điều này với Thủ tướng Jawaharlal Nehru trong một chuyến công du chính thức đến Ấn Độ. Ông cũng cố gắng giữ cho khu vực không tham gia các liên minh và khối chính trị nếu chúng chỉ phục vụ cho lợi ích của bên ngoài, do đó ông từ chối tham gia Công ước Baghdad do Hoa Kỳ bảo trợ nhằm chống lại việc chủ nghĩa cộng sản mở rộng ảnh hưởng trong khu vực.

Bất chấp áp lực từ phương Tây, ông chấp thuận gặp Tổng thống Ai Cập Gamal Abdel Nasser và Tổng thống Syria Shukri al-Quwatli tại Cairo vào tháng 3 năm 1956, họ ra một tuyên bố chung về các vấn đề an ninh và quốc phòng, cùng các thoả thuận khác về tài chính, kinh tế và phát triển. Như trong tháng 11 năm 1955, ông cấp khoản vay 16 triệu USD cho Syria trong vòng 5 năm. Ông chấp thuận trao đổi sản phẩm và miễn giấy phép cùng thuế quan nhập khẩu cho nông sản. Do Israel liên tiếp tấn công vào Jordan trong năm 1955, Quốc vương Saud mời các nhà lãnh đạo quân sự của Ai Cập, Syria, Liban và Jordan đến Riyadh nhằm thảo luận về phương pháp chống xâm lăng. Ông chấp thuận bù đắp toàn bộ phí tổn để củng cố Vệ binh và Quân đội Jordan. Ông cũng ủng hộ Cách mạng Algeria về mặt ngoại giao và tài chính, duy trì cho đến khi quốc gia này độc lập vào năm 1962. Imam Ahmad bin Yahya của Yemen ký kết thoả thuận phòng thủ chung với Ả Rập Xê Út, Ai Cập và Syria, sự kiện này diễn ra sau khi Imam gặp Quốc vương Saud và các nhà lãnh đạo khác vào năm 1956.

Ông giữ vững sự ủng hộ cho Ai Cập sau khi Công ty Kênh đào Suez được quốc hữu hoá vào ngày 26 tháng 7 năm 1956. Ông cũng tăng cường quan hệ với Quốc vương Faisal II của Iraq sau một cuộc họp tại Dammam vào ngày 20 tháng 9 năm 1956. Trong cùng tháng, ông họp với Gamal Abdel Nasser và Shukri al-Quwatli, và xác nhận ông hoàn toàn ủng hộ lập trường của Ai Cập trong cuộc khủng hoảng. Khi liên quân xâm chiếm Ai Cập vào ngày 29 tháng 10 năm 1956 do quyết định quốc hữu hoá, Quốc vương Saud tuyên bố tổng động viên, và nhiều hoàng tử như Fahd nằm trong danh sách đăng lính. Nhằm gây áp lực lên các chính phủ Anh và Pháp, ông cấm toàn bộ tàu chở dầu của Anh và Pháp cũng như của các nước này chở dầu của Ả Rập Xê Út đến hai nước này, và cũng cắt đứt quan hệ với Anh và Pháp.

Tổng thống Hoa Kỳ Dwight D. Eisenhower mời Quốc vương Saud tiến hành chuyến hăm chính thức đến Hoa Kỳ và năm 1957, Eisenhower cho rằng Saud giữ vai trò chút chốt trong việc thực hiện học thuyết của mình về ngăn chặn và chiến đấu với chủ nghĩa cộng sản tại các quốc gia Trung Đông và Hồi giáo. Tháng 1 năm 1957, Quốc vương Sau họp với các tổng thống Gamal Abdel Nasser và Shukri al-Quwatli tại Cairo, họ thuyết phục Eisenhower gây áp lực để chính phủ Israel rút về biên giới đình chiến trước đây. Ông ký một thoả thuận 10 năm với các tổng thống của Ai Cập và Syria và với Quốc vương Hussein của Jordan nhằm giảm gánh nặng tài chính của Jordan do chiến tranh với quân Do Thái.

Ông cũng thảo luận với Eisenhower về tranh chấp với Anh về ốc đảo Buraimi, một khu có dầu mỏ nằm giữa biên giới của Ả Rập Xê Út, Oman và Abu Dhabi do Anh bảo hộ. Vấn đề ốc đảo là một trong các vấn đề được nêu lên từ thời phụ vương ông trị vì song vẫn chưa được giải quyết. Sau một số đụng độ, vụ việc được đưa ra toà án trọng tài quốc tế vào thời Saud cai trị.

Trong một bữa tiệc do Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Dag Hammarskjöld tổ chức, Quốc vương Saud phát biểu về các phàn nàn khác nhau của người Ả Rập, dựa theo Hiến chương Liên Hiệp Quốc và các cơ quan quyền lực của họ. Ông kêu gọi các quốc gia xem trọng hiến chương và thi hành một cách đầy đủ; ông cũng phát biểu về kết quả và ảnh hưởng của Chiến tranh Lạnh.

Theo học thuyết của mình, Tổng thống Hoa Kỳ Dwight D. Eisenhower cung cấp một khoản vay 25 triệu USD cho chính phủ Ả Rập Xê Út vào ngày 24 tháng 1 năm 1957. Đổi lại, Quốc vương Saud giải thích rằng ông sẽ từ chối viện trợ quân sự của Liên Xô để chiến đấu với người Anh, và rằng chính sách của Anh đã thúc đẩy người Ả Rập tìm kiếm giúp đỡ của Liên Xô. Ông cũng nhấn mạnh rằng các quốc gia không liên kết được hưởng lợi từ viện trợ của Liên Xô lớn hơn lợi ích mà các quốc gia đồng minh của Mỹ được hưởng từ viện trợ của Mỹ, cho rằng Mỹ cần tăng viện trợ nếu muốn thành công. Quốc vương Saud yêu cầu Eisenhower gây pháp lực lên Israel rút khỏi các lãnh thổ mà họ chiến đóng và giải quyết vấn đề Palestine, và thuyết phục Pháp đạt được thỏa thuận giải quyết vấn đề độc lập cho Algeria. Mặt khác, ông cam kết thông báo cho người Ả Rập về Học thuyết Eisenhower và các mục tiêu của nó.

Quốc vương Saud giải thích với Eisenhower rằng một phần lớn trong ngân sách quốc gia đã được dành cho các dự án phát triển và kế hoạch 5 năm, và ông cần viện trợ quân sự để có thể thực hiện bất kỳ vai trò nào nhằm chống lại chủ nghĩa cộng sản, chính phủ Hoa Kỳ chấp thuận trao cho ông một khoản vay trị giá 250 triệu đô la và các loại vũ khí, và đào tạo quân đội Ả Rập Xê Út sử dụng chúng. Đổi lại, chính phủ Hoa Kỳ được cấp quyền sử dụng sân bay Dhahran trong 5 năm.

Quốc vương Saud có được kết quả tích cực trong việc đảm bảo lợi ích tối đa cho quốc gia mình trong chuyến thăm đến Hoa Kỳ lần này. Trước khi thông báo cho những người đồng cấp Ả Rập về kết quả này và học thuyết Eisenhower, Quốc vương Saud đến thăm Tây Ban Nha, Maroc, Tunisia, và Libya và thông báo kết quả cho họ. Vào tháng 2 năm 1957, ông gặp các nhà lãnh đạo của Ai Cập, Syria và Jordam tại Cairo và thông báo về các mục tiêu của Dwight D. Eisenhower. Do ảnh hưởng từ Tổng thống Ai Cập Gamal Abdel Nasser và Tổng thống Syria Shukri al-Quwatli, Quốc vương Saud vì muốn ủng hộ một lập trường Ả Rập thống nhất nên đã quyết định ủng hộ quyết định của họ về việc không đóng góp trong Học thuyết Eisenhower. Khi Cộng hoà Iraq quyết định sáp nhập Kuwait vào năm 1961, Quốc vương cấp bách bảo vệ Kuwait và lãnh thổ của họ bằng cách phản đối trong các diễn đàn quốc tế. Ông tuyên bố rằng bất kỳ hành động nào chống lại Kuwait đều là chống lại Ả Rập Xê Út.